Ναζλί Μικρά Ασία
Ναζλί - Μικρά Ασία
 |
| Κάνιστρο με φρούτα και λουλούδια - Φώτης Κόντογλου |
Nazli - Asia Minor
Πεδιάδα Μαιάνδρου ποταμού - Μικρά Ασία Ναζλί
Το Ναζλί είχε μεγάλες εκτάσεις καλλιεργημένες στην πεδιάδα του Μαιάνδρου. Κυρίως φυτείες από βαμβάκι.
Το Ναζλί ήταν εμπορικώτατη κωμόπολη. Έρχονταν πολλοί ξένοι απ' τη Σμύρνη και εμπορεύονταν βαμβάκι, σύκα, βελανίδια. Είχε δύο εργοστάσια που κατεργάζονταν το βαμβάκι. Ιδιοκτήτες των εργοστασίων ήταν Έλληνες και δούλευαν σ' αυτά Τουρκάλες, Ελληνίδες και Αρμένισες. Επίσης είχε και εργοστάσιο κατεργασίας της Γλυκόζης που είχε Άγγλους ιδιοκτήτες που ονομάζονταν Φόρμεζ. Όμως τελευταία είχε σταματήσει.
Είχε όμορφα σπίτια το Ναζλί στον Κεντρικό δρόμο. Με τον καιρό γινόταν όλο και μεγαλύτερο. Χτιζόνταν σπίτια μεγάλα με νεώτερα σχέδια και με όλα τα κομφόρ. Είχε κινηματογράφο, Τράπεζες, Σχολεία, Κέντρα διασκεδάσεως. Εκκλησίες υπήρχαν δύο - ο Άγιος Νικόλαος, που ήταν στον κεντρικό δρόμο και ο Άγιος Κων/νος πάνω στη σιδηροδρομική γραμμή που δεν ήταν παλιά εκκλησία αλλά νεώτερο κτίσμα και διατηρούνταν σε καλή κατάσταση. Οι εκκλησίες αυτές μετά την έξοδο καταστράφηκαν, μισογκρεμίστηκαν.
Το Ναζλί εγκαταλείφθηκε ένα χρόνο μετά την υποχώρηση του Ελληνικού στρατού. Μείναμε όλο το χρόνο αποκλεισμένοι εκεί δια της βίας. Ο πληθυσμός εξεδιώχθη από τον Δεμιρτζή γιατί ερχόταν πάλι ο Ελληνικός στρατός και για να μη σφαγιασθούν από τους Τούρκους αντάρτες.
Στις 6/12 γιόρταζε ο Άγιος Νικόλαος και γινόταν πανηγύρι μεγάλο. Παρευρίσκονταν και πολλοί Τούρκοι με όργανα. Χόρευαν μαζί Χριστιανοί και Τούρκοι. Όσοι έρχονταν από χωριά φιλοξενούνταν σε συγγενικά σπίτια. Μερικοί διανυκτέρευαν στην εκκλησία καθώς είχε δωμάτια διότι μέσα στην εκκλησία ήταν το Αρρεναγωγείο και τα κελιά των παπάδων. Πήγαιναν και στις γιορτές άλλων χωριών: Στο Τσιφλίκι που γιόρταζε η Κοίμησις της Θεοτόκου, στο Ακτσί που γιόρταζε ο Άγιος Ιωάννης στις 8/5. Κατέλυαν σε φιλικά σπίτια και πήγαιναν δώρα στις εκκλησίες.
Οι Έλληνες με τους Τούρκους ζούσαν ανέκαθεν αγαπημένοι. Αν υπήρχε καμμιά διαφορά - εμπορική, λυνόταν δικαστικώς χωρίς σοβαρά επακόλουθα. Στις Ελληνικές θρησκευτικές γιορτές, στους γάμους, έρχονταν και Τούρκοι με τα δώρα τους. Το ίδιο και οι Έλληνες πήγαιναν στους Οθωμανικούς γάμους. Άγιοι στους οποίους έδειχναν οι Τούρκοι τον σεβασμό τους, πίστευαν και προσκυνούσαν ήταν ο Άγιος Γεώργιος και η Παναγία.
Μετά την απόβαση στη Σμύρνη οι Έλληνες έφθασαν στο Ναζλί στις 2/6. Έγινε θερμή υποδοχή από τους εκεί Έλληνες οι Τούρκοι κράτησαν άκρα ησυχία. Όταν όμως έφυγαν μετά από δεκαπέντε μέρες αμέσως κατέβηκαν οι Τσέτες. Οι Τούρκοι αυτοί αντάρτες έκαναν φοβερά πράγματα: Λεηλάτησαν όλα τα χριστιανικά σπίτια και καταστήματα. Κατέσφαξαν πολλούς. Τρομοκρατία! Κανένας χριστιανός δεν τολμούσε να βγει έξω έως ότου κατέβηκε ο Διμιρτζής κι έφερε τάξη. Μετά την αναχώρηση (υποχώρηση) του Ελληνικού στρατού οι Έλληνες βρέθηκαν στο έλεος των Τούρκων. Τα σπίτια κατασχέθηκαν κι έβαλαν μέσα αντάρτες εφένδες κι άφησαν από 1-2 δωμάτια για να κάθονται οι ιδιοκτήτες τους. Ό,τι ήθελαν το ζητούσαν ή το έπαιρναν. Δεν ήταν δυνατή καμμιά αντίσταση.
Σχόλια